Breakout Days Wrzesień 2024

Bogdan Loebl (ur. 2 maja 1932 w Nowosielcy, woj. stanisławowskie), pochodził z rodziny o austriackich i ukraińskich korzeniach, co prawdopodobnie uchroniło Loeblów przed falą deportacji 1940 r. w głąb ZSRR. W lecie 1944 r., wobec rzezi Polaków na kresach prowadzonej przez UPA, zagrożona rodzina uciekła z kresów. Loeblowie kilkukrotnie zmieniając miejsce pobytu osiedli początkowo w Dynowie, następnie Żywcu (listopad 1946 r.), wreszcie w 1949 roku przeprowadzili się do Niepołomic. Próbując uniknąć służby wojskowej, Loebl studiował początkowo fizykę, potem filologię polską (WSP w Krakowie i UJ), finalnie przerywając studia na III roku i decydując się na karierę literacką. Debiut poetycki Loebla miał miejsce w 1955 r. Swoje pierwsze opowiadania („Powrót”, „Godzina dnia”) drukował we wrocławskim tygodniku „Odra”. Twórczość Loebla została zauważona także w środowisku emigracyjnym. W 1958 r. londyńskie „Wiadomości” przedrukowały „Balladę leśną” autora. Poeta i prozaik współpracował z gazetami, gdzie poza satyrycznymi wierszami publikował również reportaże („Trybuna opolska”, „Odra”). Podczas pracy we Wrocławiu otrzymał członkostwo w Związku Polskich Literatów. Po krótkim pobycie w Zielonej Górze w 1964 r. osiadł w Rzeszowie obejmując kierownictwo lokalnego oddziału Związku Polskich Literatów i podejmując się misji tworzenia środowiska literackiego. Był już wówczas dojrzałym twórcą, autorem kilku tomików wierszy, zbioru opowiadań, co dodatkowo budowało jego pozycję w prowincjonalnym ośrodku. Do poznania Nalepy z Loeblem doprowadził Stanisław Guzek (Stan Borys), zaangażowany przez Nalepę do formującej się latem 1965 r. grupy Blackout. Pierwszym pokłosiem współpracy tandemu Nalepa – Loebl były następujące utwory: Boję się psa, Nic mi więcej nie trzeba, Ktoś wziął mi. Kompozycje te grupa wykonała na odbywających się w październiku 1965 r. w Rzeszowie Krajowych Targach Piosenki. Będący na wskazanej powyżej imprezie Mateusz Święcicki został zaskoczony poziomem muzycznym zespołu i jakością tekstów Bogdana Loebla, co skutkowało zaproszeniem na sesję nagraniową do Warszawy. Ten moment zadecydował o błyskawicznym rozwoju kariery i eksplozji popularności Blackoutu, który w ciągu pół roku stał się nie tylko rozpoznawalnym ale wręcz topowym zespołem ówczesnej polskiej sceny muzyki młodzieżowej, zdobywając czołowe miejsca na festiwalach i emigrując z Rzeszowa do Warszawy. Pierwszym wielkim hitem spółki Nalepa/Loebl stała się kompozycja Anna. Okresem najbardziej intensywnej współpracy wskazanego tandemu artystycznego była pierwsza połowa lat 70. Na szczególnie wyróżnienie zasługuje bluesowy tryptyk Breakoutu, płyty Blues (1971), Karate (1972 i Kamienie (1974). Autorzy na wskazanych albumach wypracowali niezwykle oryginalną formułę, która zyskała miano „polskiego bluesa”. W tej estetyce doszło do kompletnego zespolenia, nałożenia się na siebie wektorów twórczych Nalepy i Loebla i stworzenia unikalnego idiomu. Charakterystyczny dla tego drugiego pesymizm i naturalizm w połączeniu z oszczędną i nasyconą emocjami „nalepowską frazą”, stworzyły nową kategorię piosenki na polskiej scenie. Bogdan Loebl odnalazł się w formule bluesowych tekstów intuicyjne, nieświadom początkowo „co to za gatunek”. Jak sam stwierdził w rozmowie z Jaroslawem Sawicem, dzięki bluesowej wolcie Nalepy, mógł pisać w ulubionej, bezpretensjonalnej konwencji o sobie, (…) o swoich tęsknotach, zgryzotach  (B. Loebl, Słucham głosu serca. Rozmawia Jarosław Sawic, Warszawa 2015, s. 146).

Bogdan Loebl poza tekstami dla Breakoutu i dużej części solowego repertuaru Tadeusza Nalepy pisał także dla innych artystów. Na przestrzeni prawie 80 letniego okresu jego aktywności jako twórcy tekstów piosenek byli to m. in. Niebiesko-Czarni, Stan Borys, Edward Hulewicz, SBB, Grzegorz Markowski i grupa Prefect, Krzysztof Cugowski, Włodzimierz Nahorny, De Mono, Nocna Zmiana Bluesa, Dorota Miśkiewicz, Magda Piskorczyk, Portal Blues, Stare Dobre Małżeństwo, Old Breakout, IncarNations i inni. W 2020 r. ukazał się jego tom poetycko-prozatorski „Pożegnalny Blues” (Oficyna Wydawnicza Volumen), w którego lapidarnej introdukcji znalazła się zachęta dla muzyków, prowokująca do „tchnięcia życia” w jego teksty. Skorzystała z nich rzeszowska grupa 1984, przygotowując album „Projekt Loebl” (2023, Antena Krzyku).

Poza wskazaną twórczością B. Loebl jest uznanym poetą i prozaikiem, mającym w swoim dorobku także teksty publicystyczne i słuchowiska radiowe. Od 1973 roku mieszka w Józefowie pod Warszawą otoczony opieką małżonki Anny i w towarzystwie ukochanych czworonogów.

Wykaz wykorzystanych materiały:

  • Sawic J., Bogdan Loebl. Słucham głosu serca, Warszawa 2015
  • Loebl B., Pożegnalny Blues, Warszawa 2020
  • Kwieciński W., Studium piosenki bluesowej – ewolucja artystyczna tandemu Nalepa–Loebl, „Czas  kultury” 3/2021
  • Lenkowska K, Bogdan Loebl też z Rzeszowa i też z »Breakoutów«. Biznes i Styl, 4 marca 2013
  • Lenkowska K., Rozmowa z mistrzem (o sercu i nie tylko)”. Akcent, 2/2016
  • Wywiad autora z B. Loeblem (9 X 2020)

Opracowanie: Wojciech Kwieciński

Strona WWW używa plików cookie

Przejrzystość jest dla nas ważna! Poniżej wyjaśniamy, w jaki sposób i dlaczego wykorzystujemy Twoje dane osobowe. Pamiętaj, że masz pełną kontrolę nad ich konfiguracją - możesz dopasować ją do swoich potrzeb i preferencji.